Slanina, kobasice i pljeskavice ovaj tjedan su označeni kao neprijatelji broj 1 našeg zdravlja prema Svjetskoj zdravstvenoj organizaciji. No, velik rizik od raka izazivaju i cigarete te brojni spojevi koje svakodnevno koristimo u kućanstvima, a mnogi su im izloženi i na poslu.
Međunarodna agencija za istraživanje raka napravila je listu od 116 tvari i aktivnosti koje dokazano izazivaju rak, piše Daily Mail. Prema njima je ispred mesa svakako opasnije pasivno pušenje, konzumiranje alkohola, te brojni plinovi koji se nalaze u zraku oko nas.
Lista se dijeli na tri skupine - izloženost kancerogenima, mješavina kancerogena i agensi.
1. Pušenje duhana
2. Solarij: Pretjerano izlaganje UV radijaciji
3. Proizvodnja aluminija: Povećan rizik oboljenja od raka pluća i mjehura zabilježen je kod radnika u tvornicama za obradu aluminija
4. Arsen u vodi
5. Proizvodnja auramina: Auramin se koristi kao antiseptik, ali i kod proizvodnje bojila
6. Proizvodnja i popravak obuće zbog izloženosti benzenu i ostalim otapalima
7. Čišćenje dimnjaka
8. Gasifikacija ugljena
9. Destilacija kamenog ugljena: Katran kamenog ugljena koristi se i prilikom asfaltiranja
10. Proizvodnja koksa
11. Proizvodnja namještaja
12. Iskopavanje hematita i izloženost radonu
13. Pasivno pušenje
14. Rad u čeličanama zbog svakodnevne izloženosti brojnim poznatim genotoksicima i karcinogenim tvarima
15. Proizvodnja izopropanola koji se koristi u industriji i farmaciji (alkohol za čišćenje rana, sredstva za higijensku dezinfekciju...).
16. Proizvodnja ljubičaste boje
17. Poslovi u kojima se radi s bojama
18. Rad s katranom
19. Rad u industriji gume
20. Izloženost anorganskim kiselinama i aerosolima
21. Prirodne mješavine aflatoksina: Radi se o toksinima koje proizvode određene vrste gljiva
22. Alkoholna pića
23. Areka oraščići
24. Žvakanje lišća betela (bez duhana)
25. Žvakanje lišća betela (s duhanom)
26. Katran ugljenog kamena
27. Ugljeni katran
28. Grijanje na ugljen
29. Ispušni plinovi dizel motora
30. Mineralna ulja (neobrađena ili blago obrađena)
31. Fenacetin
32. Biljke koje sadrže aristolohičnu kiselinu
33. Poliklorirani bifenili
34. Kineska slana riba
35. Nafta iz škriljevca
36. Čađa
37. Duhan za žvakanje
38. Drvena prašina
39. Obrađena hrana
40. Acetaldehid
41. 4-aminobifenil
42. Aristolohične kiseline i biljke koje ih sadrže
43. Arsen
44. Azbest
45. Azatioprin
46. Benzen
47. Benzidin
48. Benzo(a)piren
49. Berilij
50. Klornafazin
51. Bisklorometil eter
52. Klorometil metil eter
53. 1,3-Butadien
54. 1,4-Butanediol dimetansulfonat
55. Kadmij
56. Kloroambucil
57. Metil-CCNU
58. Krom
59. Ciklosporin
60. Kontraceptivi, hormonalni, kombinirani oblici (s estrogenom i progesteronom)
61. Oralni kontraceptivi, sekvencijalni oblici hormonalne kontracepcije (period uzimanja samo estrogena, a zatim period estrogena i progesterona)
62. Ciklofosfamidi
63. Dietilstilbestrol
64. Boje na bazi benzidina
65. Epstein-Barr virus
66. Estrogen, nesteroidni
67. Estrogen, steroidni
68. Estrogenska terapija, postmenopauzalna
69. Etanol u alkoholnim pićima
70. Erionit
71. Etilen oksid
72. Etoposide, sam i u kombinaciji sa cisplatinom i bleomycinom
73. Formaldehid
74. Galij arsenid
75. Bakterija Helicobacter pylori (infekcija)
76. Hepatitis B (kronična infekcija)
77. Hepatitis C (kronična infekcija)
78. Biljni lijekovi koji sadrže biljku roda aristolohija
79. HIV tip 1 (infekcija)
80. HPV (humani papillomavirus) tipa 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59 i 66
81. Humani T–limfotropni virus tipa 1
82. Melfalan
83. Metoksalen i ultraljubičasta A-radijacija
84. 4,4'-metilen-bis(2-kloroanilin)
85. MOPP i druga kombinirana kemoterapija koja uključuje alkilatne agense
86. Iperit, poznat i pod imenom "dušikov iperit"
87. 2-naftilamin
88. Neutronska radijacija
89. Nikal
90. 4-(N-nitrozodimetilamin)-1-(3-piridil)-1-butanon
91. N'-nitrozonornikotin
92. Opisthorchis viverrini (infekcija)
93. Zagađenje zraka
94. Partikularne tvari u zagađenom zraku
95. Radioaktivni fosfor-32
96. Plutonij-239 i njegovi proizvodi raspadanja (plutonij-240 i ostali izotopi), u obliku aerosola
97. Radioaktivni jod, kratkotrajni izotopi, uključujući I-131, od nezgoda atomskih reaktora do eksplozija nuklearnog oružja (izloženost tijekom djetinjstva)
98. Radionuklidi, α-čestice
99. Radionuklidi, β-čestice
100. Radij-224 i proizvodi njegova raspadanja
101. Radij-226 i proizvodi njegova raspadanja
102. Radij-228 i proizvodi njegova raspadanja
103. Radon-222 i proizvodi njegova raspadanja
104. Schistosoma haematobium (infekcija shistosomijazom)
105. Silicij, kristal (udahnut u obliku kvarca ili kristobalita)
106. Solarno zračenje
107. Puder s vlaknima azbesta
108. Tamoksifen
109. 2,3,7,8-tetraklorodibenzo-p-dioksin
110. Tiotepa
111. Torij-232 i proizvodi njegova raspadanja, uneseni intravenozno
112. Treosulfan
113. Orto-toluidin, koristi se u izradi kemikalija od gume, pesticida i bojila
114. Vinil klorid
115. Ultraljubičasto zračenje
116. X-zračenje i gama zračenje
Međunarodna agencija za istraživanje raka napravila je listu od 116 tvari i aktivnosti koje dokazano izazivaju rak, piše Daily Mail. Prema njima je ispred mesa svakako opasnije pasivno pušenje, konzumiranje alkohola, te brojni plinovi koji se nalaze u zraku oko nas.
Lista se dijeli na tri skupine - izloženost kancerogenima, mješavina kancerogena i agensi.
1. Pušenje duhana
2. Solarij: Pretjerano izlaganje UV radijaciji
3. Proizvodnja aluminija: Povećan rizik oboljenja od raka pluća i mjehura zabilježen je kod radnika u tvornicama za obradu aluminija
4. Arsen u vodi
5. Proizvodnja auramina: Auramin se koristi kao antiseptik, ali i kod proizvodnje bojila
6. Proizvodnja i popravak obuće zbog izloženosti benzenu i ostalim otapalima
7. Čišćenje dimnjaka
8. Gasifikacija ugljena
9. Destilacija kamenog ugljena: Katran kamenog ugljena koristi se i prilikom asfaltiranja
10. Proizvodnja koksa
11. Proizvodnja namještaja
12. Iskopavanje hematita i izloženost radonu
13. Pasivno pušenje
14. Rad u čeličanama zbog svakodnevne izloženosti brojnim poznatim genotoksicima i karcinogenim tvarima
15. Proizvodnja izopropanola koji se koristi u industriji i farmaciji (alkohol za čišćenje rana, sredstva za higijensku dezinfekciju...).
16. Proizvodnja ljubičaste boje
17. Poslovi u kojima se radi s bojama
18. Rad s katranom
19. Rad u industriji gume
20. Izloženost anorganskim kiselinama i aerosolima
21. Prirodne mješavine aflatoksina: Radi se o toksinima koje proizvode određene vrste gljiva
22. Alkoholna pića
23. Areka oraščići
24. Žvakanje lišća betela (bez duhana)
25. Žvakanje lišća betela (s duhanom)
26. Katran ugljenog kamena
27. Ugljeni katran
28. Grijanje na ugljen
29. Ispušni plinovi dizel motora
30. Mineralna ulja (neobrađena ili blago obrađena)
31. Fenacetin
32. Biljke koje sadrže aristolohičnu kiselinu
33. Poliklorirani bifenili
34. Kineska slana riba
35. Nafta iz škriljevca
36. Čađa
37. Duhan za žvakanje
38. Drvena prašina
39. Obrađena hrana
40. Acetaldehid
41. 4-aminobifenil
42. Aristolohične kiseline i biljke koje ih sadrže
43. Arsen
44. Azbest
45. Azatioprin
46. Benzen
47. Benzidin
48. Benzo(a)piren
49. Berilij
50. Klornafazin
51. Bisklorometil eter
52. Klorometil metil eter
53. 1,3-Butadien
54. 1,4-Butanediol dimetansulfonat
55. Kadmij
56. Kloroambucil
57. Metil-CCNU
58. Krom
59. Ciklosporin
60. Kontraceptivi, hormonalni, kombinirani oblici (s estrogenom i progesteronom)
61. Oralni kontraceptivi, sekvencijalni oblici hormonalne kontracepcije (period uzimanja samo estrogena, a zatim period estrogena i progesterona)
62. Ciklofosfamidi
63. Dietilstilbestrol
64. Boje na bazi benzidina
65. Epstein-Barr virus
66. Estrogen, nesteroidni
67. Estrogen, steroidni
68. Estrogenska terapija, postmenopauzalna
69. Etanol u alkoholnim pićima
70. Erionit
71. Etilen oksid
72. Etoposide, sam i u kombinaciji sa cisplatinom i bleomycinom
73. Formaldehid
74. Galij arsenid
75. Bakterija Helicobacter pylori (infekcija)
76. Hepatitis B (kronična infekcija)
77. Hepatitis C (kronična infekcija)
78. Biljni lijekovi koji sadrže biljku roda aristolohija
79. HIV tip 1 (infekcija)
80. HPV (humani papillomavirus) tipa 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59 i 66
81. Humani T–limfotropni virus tipa 1
82. Melfalan
83. Metoksalen i ultraljubičasta A-radijacija
84. 4,4'-metilen-bis(2-kloroanilin)
85. MOPP i druga kombinirana kemoterapija koja uključuje alkilatne agense
86. Iperit, poznat i pod imenom "dušikov iperit"
87. 2-naftilamin
88. Neutronska radijacija
89. Nikal
90. 4-(N-nitrozodimetilamin)-1-(3-piridil)-1-butanon
91. N'-nitrozonornikotin
92. Opisthorchis viverrini (infekcija)
93. Zagađenje zraka
94. Partikularne tvari u zagađenom zraku
95. Radioaktivni fosfor-32
96. Plutonij-239 i njegovi proizvodi raspadanja (plutonij-240 i ostali izotopi), u obliku aerosola
97. Radioaktivni jod, kratkotrajni izotopi, uključujući I-131, od nezgoda atomskih reaktora do eksplozija nuklearnog oružja (izloženost tijekom djetinjstva)
98. Radionuklidi, α-čestice
99. Radionuklidi, β-čestice
100. Radij-224 i proizvodi njegova raspadanja
101. Radij-226 i proizvodi njegova raspadanja
102. Radij-228 i proizvodi njegova raspadanja
103. Radon-222 i proizvodi njegova raspadanja
104. Schistosoma haematobium (infekcija shistosomijazom)
105. Silicij, kristal (udahnut u obliku kvarca ili kristobalita)
106. Solarno zračenje
107. Puder s vlaknima azbesta
108. Tamoksifen
109. 2,3,7,8-tetraklorodibenzo-p-dioksin
110. Tiotepa
111. Torij-232 i proizvodi njegova raspadanja, uneseni intravenozno
112. Treosulfan
113. Orto-toluidin, koristi se u izradi kemikalija od gume, pesticida i bojila
114. Vinil klorid
115. Ultraljubičasto zračenje
116. X-zračenje i gama zračenje
